Goes

De gemeente Goes, lees het college van B&W, heeft de inwoners een enquête voorgelegd om daarin aan te geven waarop moet worden bezuinigd. Een mooie manier om gewone mensen erbij te betrekken? Dat had het kunnen zijn. Maar wat de SP zag, was een sturende enquete, die mensen manipuleert richting harde keuzes die de collegefracties zonder "steun van de bevolking" niet zouden durven maken. Geen wonder dus dat heel wat mensen ons benaderden met de opmerking de enquête uiteindelijk niet te hebben ingevuld. Maar straks worden wel harde keuzes goedgepraat doordat mensen een paar vinkjes hebben gezet. De SP vindt dat dat niet kan.

De enquête bestond uit drie delen. Eerst een vraag of er moet worden gesneden, of meer geld moet worden binnengehaald. Zonder verdere kaders een beetje een abstracte vraag, maar op zich wel aardig. De problemen kwam vooral daarna.

Als tweede moesten namelijk in twee lijsten acht keuzes worden aangevinkt voor bezuinigingen of lastenverzwaringen. Laten we ons voorzichting uitdrukken: de neutraliteit van die lijsten valt te betwisten. Het valt ook te betwisten of de items in de lijsten wel allemaal financieel even veel op zouden leveren.

Als derde moest uit een lijstje van voorgebakken bezuinigingen twee miljoen bij elkaar worden gesprokkeld. Een raar lijstje. Lang niet alles uit de eerste lijsten, ook al niet volledig, kon nu worden gekozen. Wat je ook in wilde vullen, altijd moesten er lastenverzwaringen bij, met name op het rioolrecht. En bijvoorbeeld hogere parkeertarieven, levert dat ook echt wat op of gaan er minder mensen parkeren en korter?

En wat zijn de gevolgen van de keuzes in de enquête? Daarover geen woord. Je kunt een vinkje zetten bij bezuinigen op het helpen van mensen die ver af staan van de arbeidsmarkt. Maar nergens wordt duidelijk wat je daarmee teweeg zou brengen. Maar ja, je moet wel tot acht vinkjes komen.

Door deze opzet, lijkt het invullen van de enquête een game. Doel: zet acht vinkjes. Doel: kruis minimaal 2 miljoen euro aan. Maar bezuinigen is geen game. Met bezuinigingen kom je aan mensen, aan belangen en aan verantwoordelijkheden. En niets in de enquête helpt daarbij.

Duidelijk is in elk geval door de opzet van de enquête dat het college de weg aan het bereiden is voor lastenverzwaringen. Misschien is daar wat voor te zeggen. In de verkiezingscampagne in 2014 heeft de SP als een van de weinigen (de ander was GroenLinks) aangegeven dat uiteindelijk belastingverhogingen aan bod zouden kunnen komen als de nood aan de man zou komen. Het collegeprogramma uit 2014 is juist heel stellig

"De gemeentelijke belastingen worden de komende jaren opnieuw alleen met de inflatiecorrectie verhoogd. Goes blijft daarmee de gemeente met de laagste lastendruk van Zeeland".

Deze enquête wordt gebruikt als hefboom om een verkiezingsbelofte te kunnen breken.

En wat zou het sommige partijen goed uitkomen als het "taboe" op bepaalde bezuinigen (zorg, Mythe en Beest, bibliotheek, ...) wordt doorbroken doordat genoeg mensen dat hebben aangevinkt.

Veel mensen hebben de enquête niet afgemaakt, zijn terecht verontwaardigd. Anderen hebben de enquête meerdere keren, of niet serieus, ingevuld. Zijn alle invulllers wel inwoners van Goes? Allemaal zaken die de betrouwbaarheid geen goed doen.

Zo worden straks zware beslissingen goedgepraat omdat mensen op een lijstje vinkjes hebben gezet. En dat is kwalijk. Zo moet een gemeente niet bestuurd worden. Het is foute burgerparticipatie. Burgers vragen en dat zo slecht doen dat er niet naar kan worden geluisterd is erger dan burgers niets vragen.

Floor van Lamoen, fractievoorzitter SP Goes

Column van Wiert Omta over de enquête.